W 1501 r. podczas rządów republikańskich Michał Anioł przyjeżdża do Florencji i rozpoczyna pracę zleconą przez l’Opera di Santa Maria del Fiore (instytucję zajmującą się konserwacją i utrzymaniem dóbr katedry florenckiej) nad monumentalnym „Dawidem”, wykorzystując do tego blok marmuru wyrzeźbiony już po części przez Agostino di Duccio (1418-1481). Według Vasariego rzeźba ta „zabrała famę wszystkim współczesnym i antycznym rzeźbom, czy to świata greckiego, czy też łacińskiego”. Continued
Cechy językowe – elementarne cząstki mowy
Zakręt skroniowy górny, obszar mózgu odpowiedzialny za percepcję i przetwarzanie języka mówionego, aktywuje się w reakcji na „cechy językowe”, jednostki fonetyczne jeszcze bardziej elementarne niż fonemy. Odkrycie to płynie z badania eksperymentalnego, podczas którego zarejestrowano aktywność mózgu grupy pacjentów poddanych serii testów słuchowych. Continued
Przyjaciel czy wróg? Słonie decydują po głosie
Dzikie słonie afrykańskie są w stanie zrozumieć po głosie, czy napotkany człowiek należy do grupy osobników, którym nie można ufać, takich jak np. Masajowie, z którymi często „stają w szranki”, czy mają do czynienia z kobietą lub osobą innego pochodzenia etnicznego odznaczającą się mniejszą agresywnością, wobec której nie warto podnosić alarmu. Odkrycie tej umiejętności po raz kolejny dowodzi, że zwierzęta te posiadają niezwykłe zdolności poznawcze. Continued
Brunelleschi i jego – dosłownie i w przenośni – największe dzieło
„Konstrukcja tak wielka, stroma, wznosi się ponad niebiosa, tak obszerna, by okryć swym cieniem wszystkie ludy Toskanii” – tymi obrazowymi słowami, podkreślającymi olbrzymie znaczenie i rolę, którą konstrukcja kopuły odgrywała w społeczeństwie tamtych czasów, Leon Battista Alberti opisuje Kopułę Santa Maria del Fiore, mistrzowskie rozwiązanie techniczne oraz serce doliny Arno i miasta Florencji. Continued
Czerwony, niebieski, żółty – oto jak mózg kategoryzuje kolory
Ludzkie oko potrafi postrzegać miliony odcieni kolorów, ale mózg jest w stanie kodować tylko ograniczoną ich ilość. Badanie z wykorzystaniem funkcjonalnego rezonansu magnetycznego zidentyfikowało po raz pierwszy określony obszar płatów czołowych mózgu, który odpowiada za kategoryzację kolorów. Zdolność rozróżniania od siebie dwóch odcieni posiadałyby natomiast inne obszary mózgu, w tym kora wzrokowa. Continued
BioScapes 2012 – cuda mikroświata
Nie tak dawno zaprezentowałam Wam nagrodzone zdjęcia z jedenastej edycji Międzynarodowego konkursu fotograficznego Olympus BioScapes Digital Imaging Competition. Konkurs ten nagradza najlepsze obrazy biologiczne uchwycone różnymi mikroskopami optycznymi przy użyciu odpowiedniej techniki powiększenia, iluminacji i dodatkowego sprzętu. Z uwagi na fakt, że natrafiłam na galerie z jeszcze wcześniejszych edycji, uznałam, że warto je przedstawiać cyklicznie na łamach mojego blogu, gdyż zachwycają w równym stopniu, jak ta, którą już zaproponowałam. Continued
Gdzie i jak rodzi się nasza wyobraźnia
Została zidentyfikowana po raz pierwszy rozległa sieć połączeń nerwowych, aktywująca się, gdy puszczamy wodze naszej wyobraźni. Według naukowców jej zrozumienie, czyli poznanie mechanizmów tworzenia obrazów mentalnych, na których opiera się ludzka kreatywność, stwarza nadzieję na odtworzenie pewnego dnia tych samych procesów twórczych w maszynach. Continued
Śmierć tonerom – papier wielokrotnego zapisu
Ten niezwykły papier został wykonany poprzez impregnację zwykłego papieru cząsteczkami zmieniającymi konformację w kontakcie z wodą, stając się – na zawołanie – widocznymi lub niewidocznymi, co pozwala na wielokrotny zapis drukowanych dokumentów. Ta technologia, którą można stosować w zwykłych drukarkach atramentowych, umożliwiłaby znacznie obniżyć koszty druku i ograniczyć marnowanie papieru, zwłaszcza w firmach, w których wydrukowane dokumenty są często przeznaczane tylko do jednorazowego odczytu. Continued
Bioscapes 2013 – mikro-arcydzieła natury
Granice między sztuką i nauką mogą być bardzo płynne, co pokazuje międzynarodowy konkurs fotograficzny Olympus BioScapes Digital Imaging Competition, który w zeszłym roku miał swoją jedenastą edycję. Continued
Malarstwo antyczne bez tajemnic dzięki mikroskopii laserowej
Analiza kilku warstw kolorów nakładanych na obrazach przez dawnych mistrzów może być przeprowadzona w sposób efektywny i bezpieczny dzięki mikroskopii laserowej wykorzystywanej dotychczas wyłącznie w diagnostyce medycznej. Odkrycie to zawdzięczamy badaniu wykonanemu przy użyciu tej nowej techniki, którą sprawdzono na „Ukrzyżowaniu” autorstwa włoskiego malarza działającego w XIV wieku. Continued